Precious Jewel

I thought that I am a precious jewel,
Hearing muffled voices of standing ovations.
Thoughts played that my enterprise,
Is to be polished, be perfect, and be wise.

I’ve tried my best to hit the target
Of souls whose affection I yearn to get.
This heart of mine have inert gases,
Striving to show only wonderful poses.

But then a worm crawls in the apple.
And starts to spread stink in its middle.
And the glass was broken into pieces,
And white flags seem to sprout from the dishes.

Hush now, precious jewel and be comforted.
In the list of exalted, you are now counted.

ANINO SA KAHAYAG

Kahayag. Matag usa kanato nanginahanglan ug kahayag. Ang kahayag mao ang mogiya kanato sa atong paga-agian. Kun wala ang kahayag, malagmit mapandol kita sa dalan ug mahitumpawak kita sa kaalautan. Ang kahayag usab sa huna huna mao ang mogiya kanato sa paghimo ug hustong mga desisyon sa kinabuhi. Apan dili nato kalikayan nga moabot gayud ang gabii sa atong kinabuhi ug mawala ang kahayag. Apan bisan pa niini, aduna unta kitay makita bisan anino man lamang. Ug tungod niini, mapagarbuhong ipasundayg kaninyo gikan sa St. Francis team ang usa ka drama nga nag ulohan , "Anino sa kahayag."


Scene 1

PEDRO: Juan, anak, Andam na ba ka? kay moadto na ta's simbahan sanglit Dominggo man karon. Pagdali diha kay daghan ra bag manimba ron kay hapit nay pista. Pagdali para makalingkod ta.
JUAN : O tay, hulat sa kadiyot. OK. Andam na ko. Tana. (samtang molakaw sila) Tay, mag-unsa man ta sa pista ato bang ihawon tong atong baboy?
PEDRO: Syempre anak, isip pasalamat sa atong patron nga si San Roque. Nagkasabot na mi si Nanay nimo nga ato sang ihawon ang atong baboy .
JUAN: Mao ba? kalooy sad sa atong baboy.
PEDRO: Ayaw kabalaka anak kay inig maihaw na tong atong babboy, mopalit na usab kita ug bag-ong baboy para dili ka mingawon sa imong baboy. Ok?
JUAN: Sige, tay maayo noon. Yuna pa, tay, tua silang lolo sa unahan O!. (singgit ug kaway) Lo... Huwat (dagan, Lolo hunong ) Tiyo! (tiyo lingi)
TASIO: Oy, apo (Juan mo- amen) kaloy-an kas' Ginoo.
JUAN: Maayong buntag kanimo lo. Tiyo (amen sa tiyo) maayong buntag usab.
TIYO RAMON: kaloy-an ka sa Ginoo, Juan.
TASIO: Kinsa bay imong uban doy?
JUAN: Si Papa, manimba man mi padulong.
TIYO RAMON: Pagkabuotan gayud nimo nga bata Juan.
JUAN: Salamat tiyo, Oy, gaw mosimba diay pod ka?
NILO: O gaw, syempre para kaloy-an ta ni Lord ba.
JUAN: Ingon ana gyud gaw kay di ba niingon man to si titser nga ang batang mosimba sa Ginoo, kaloy-an sa Ginoo.
NILO: Bitaw gaw, para pod makapasalamt ta ni Papa Jesus di ba lo?
TASIO: Husto mga apo.
PEDRO: Maayong adlaw tay, (mo-amen ni Tasio)maayo kay nagkaabot ta Buyno, magkuyog na lang ta.
(exit)

Mao kadto ang pamilya ni Pedro, usa lamang ang iyang anak nga mao si Juan ug sukad sa pagkabata iya na kining gimatuto pag-ayo ug gianad niya sa pagsimba kada Dominggo. Samtang bata pa ang iyang anak, iya kining gitudluan sa mga maayong butang. Usa ka adlaw niana........


Scene 2

PEDRO: Doy, Juan, paglung-ag na kay hapit na to mouli tong imong inahan gikan nanglaba.
JUAN: O tay (mogawas, mobalik) Tay, tay, wala na man diay tay bugas para lung agon.
PEDRO: Mao ba? Unsaon na man ni? Sigurado akong gutmon gyud tong imong inahan inig abot niya gikan nanglaba, Yuna, ah maayo pa pamaylo na lang una adto sa atong silingan si Nong Terso. Ingna nga mamaylo ta'g usa ka gantang ug anha lang bayaran inig makauga na ta sa atong humay.
JUAN: O, tay (kuha ug cellophane) Sige tay, molakaw sa ko. (moamen, molakaw) Ayo...Ayo...
TERSO: Oy, doy, unsa may ato?
JUAN: Maayong udto nong Terso,(moamen)
TERSO: Kaloy-an ka sa Dios doy.
JUAN: Miingon si Tatay nga mamaylo sa kuno siya ug bugas, usa ka gantang.
TERSO: Unsay gatas?
JUAN: (kusog tingog) Bugas, usa ka gantang kay wa na man mi lung agon unya mouli ra ba to si Nanay gikan nanglaba.
TERSO: Mao ba, Abi ko bag gatas. Kusga pod intawon ug sulti doy kay kabalo na ka ning magkatiguwang ta , magkabungol. Pila ba diay imong bayloon
JUAN: Usa ka gantang,
TERSO: Sige, paghulat sa diha kay magkuha ko. Bi, ambi nang imong sudlanan (mogawas, mobalik dala ang bugas) O, ania.
JUAN: Salamat kaayo nong ha? Ingon diay si Tatay nga anha ra ni niya bayran kun makauga na mis amoang humay.
TERSO: O sige, paghinay-hinay ( exit Juan, then Terso, then Juan enter with the rice)
JUAN: Tay, tay, ania ra ang bugas.
PEDRO: Maayo kay nakadala ka, buyno, hala sige ihatod kining utan adto ni Noy Terso kay buotan ra ba kaayo nang tiguwanga.
JUAN: Nag-utan diay ka tay?
PEDRO: O lagi kay nahurot na man gud ang atong paropot.
JUAN: Unsa man ning utana tay?
PEDRO: Aw, nilaw-oy ra gud nga kamunggay. May na lang makahigop ug sabaw ang tiguwang. Sige na.
JUAN: O Tay.(exit)


Bisan pa man ug kabos sila si Pedro apan malipayon gihapon sila tungod kay nagkahiusa man sila. Ug bisan pa man sa ilang kakabos, buot ni Pedro nga maka human sa pagtungha ang iyang bugtong anak busa naningkamot gayud siya pag ayo.

Scene 3

JUAN: Tay, tay, tan awa O!. Dako kaayo kog grado sa akong pagtungha.
PEDRO: Maayo anak, ingon ana gyud. Pagtarong sa imong pagtuon aron nga mahimong lamdag ang imong kaugmaon. Gusto ko nga dili ka mapareho namo sa imong nanay nga way nahuman. Gusto ko nga mahimo kang edukado aron dili ka maglisod inig maminyo ka pohon. (Adunay motuktok) Yuna pa, mura ug adunay nangayug kaayohan, adtoa daw
BERT: Maayo, maayong adlaw.
JUAN: Unsay ato?
BERT: Maayong buntag diha kanimo doy. Pwede ba ko nga mohangyo ug tubig kay giuhaw na gyud ko kaayo.
PEDRO: Kinsa kana Juan?
BERT: Maayong buntag diha kanimo bay. Pwede ba ko nga mohangyo ug bisan tubig na lang kay giuhaw na gyud ko kaayo. Gikan pa man gud ko sa layong dapit ug padulong ko sa lungsod. Ug sanglit kay wala man koy pamasahe mao nga naglakat lang ko. Mahimo ba?
PEDRO: Mao ba? Kalooy sab nimo. Sige dayon. Lingkod una. Juan, sige tawga ang imong inahan ug ingna ipa andam na ang lamisa kay manihapon na ta karong taud taud. . Ingna usab nga paapilan ug usa ka plato alang sa atong bisita. Unya, pagdala dayon ug tubig diri.
JUAN: O tay.(gawas)
BERT: Apan bay, sobra na kana kaayo..(sulod Juan dala ang tubig)
JUAN: Dia ra ang tubig noy, sige inom sa!
BERT: Salamat doy.
JUAN: Way sapayan noy. (gawas)
BERT: Maikog man sad ta ninyo.
PEDRO: Ayg igsapayan kana bay. Kabalo ko nga gigutom sab ka. Busa hinaut dili nimo balibaran ang akong dalit nga panihapon. Magpinobre lang gud ta, unsaon man nga pobre man gyud ta.Ug kon buot mo, diri na lang pagpalabay sa kagabhion.
BERT: Pagkamaayo ninyo, bay. Kaloy-an gayud kamo sa Ginoo.(gawas Juan)
JUAN: Tay, andam na ang lamisa.
PEDRO: Buyno, tana.


Puno sa kaayo ang pamilya ni Pedro. Ug tungod sa pangpaningkamot ni Pedro binuligan sa pagtinarong ni Juan sa iyang pagtunga, nakahuman gayud si Juan ug kurso sa kolehiyo. Milabay ang daghang panahon ug nakahimo na usab si Juan ug iyang kaugalingon nga pamilya. Aduna siyay tulo ka anak, nga pulos lalaki. Si Junior, si Jake, ug si Alvin Usa ka adlaw nga Domingo niana. (Jr. nag tan-aw sa TV)


Scene 4

ALVIN: Kuya, aduna ka bay kwarta diha kay aduna koy paliton.
JR:(gatan-aw ug tv) Unsay kwarta, kita kang pobre pa tas ilaga. Ug mangayo diay ka ni Papa.
ALVIN: Ambot na si Papa uy, modayon man ug ingon nga wala daw siyay kwarta. Makalagot! Daghan pag sermon.(moabot si Jake magdagan, excited)
JAKE: Pa, pa.
JR: Ngano ka Jake?
JAKE: Hain si Papa, si Mama? (Juan mogawas)
JUAN: O Jake, nganong nangita ka kanako?
JAKE: Pa, tan-awa (pakita sa sulat) Sulat ni Pa, gika sa seminaryo, nakapasar ko.
JUAN: Unsa? Pagkamaayo. Congratulations anak. Buyno, mangadto kita sa simbahan karon kay Dominggo man aron makapasalamat kita sa Ginoo. JR, Alvin, hala sige pag-ilis na mo.
JAKE: Sige, pa, mag-ilis na sab ko.
JUAN: Hoy, Jr., Alvin, unsa ba, sige na , pagnga na ng TV diha
JR: Sus, simba simba way nadato ana.
JUAN: Tan-awa ra. Mao ba nay imong nakat-onan sa imong pagtungha. (Jr. molakaw nga nagbagutbot) Ikaw Alvin, ayaw ko ingna ug dili sad ka mosimba.
AALVIN: Pa, aduna koy lakaw karong taud-taud. Aduna mi himoon nga project sa akong mga classmates.
JUAN: Hesus, Ginoo, bisan Dominggo, project gihapon. Naunsa na man ning kalibutan karon uy! (gawas Jake) Buyno, tana kay dili siguro mokuyog nato tong inyong duha ka igsoon.
JAKE: Mao ba? (exit)

Hinuon maayo nga tawo si Juan apan kulang siya sa disiplina sa iyang mga anak. Dako kaayo ang iyang pagmahal kanila ug tungod sab siguro sa impluwensiya sa press, nahilo ang huna huna sa mga kabatan-onan ilabina ang duha niya ka anak . Usa ka adlaw niana......

Scene 5

MICHAEL: Uy, JR. bay. Kumusta man? Unsay lingaw nato ron?
JR: Wa lagi.
MICHAEL: Buyno, kuyog ta adto ta ilang Gino (smoking cigars)
JR: Mag unsa man ta didto?
MICHAEL: Sus, mangita gud ta'g lingaw. (aduna silay matagbuan)
MIGUEL: Michael, doy, balhina sa intawon tong baka.
MICHAEL: Saba, kalingaw na raman ako. Ikaw diay. Peste kang tiguwanga ka. Samok,
(padayon sa paglakaw) Sus, makalagot jud nang tiguwanga angay a patyon.
JR: Kinsa diay to bay?
MICHAEL: Ah! Way lain ang ahong kinakusgang amahan.
JR: Mao ba?
GINO: Uy! Mike kumusta? Maayo kay imong gidala ning buang dinhi.
JR: Abay! Nya, unsa may lingaw diri.
GINO: Aw, syempre, tagay ta. O imo sa ni.
JR: Salamat bay.
MICHAEL: Bay, tilawi daw ning sigarilyo.
JR: Ha?
MICHAEL: Sige na, ganahan lagi ka ani.
JR: Sige.
GINO: Diri lang ta sa sulod la, kay para mag videoke ta.
MICHAEL: Ah, maayo hinuon. (exit all)

Tungod sa barkada, nakakat on ug inom si Jr. Ingon man usab sa pagpanigarilyo. Ingon ug nahulog sa kaalautan ang duha ka anak ni Juan. Sa laing bahin niana.


Scene 6

(Juan ga basa-basa ug newspaper sa sala, moabot si Alvin)
JUAN: Hoy, Alvin, nganong karon pa man ka?
ALVIN: Sus, tay. Unsa man ka uy! Dili na ko bata. Ulitawo na ko. Busa dili na ka angay mabalaka nako.
JUAN: Apan wala pa ko nimo tubaga sa akong pangutana. Diin ka gikan?
ALVIN: Adto sa akong classmate, dugay nahuman among project.
JUAN: Unsa? Unsa ba kanang klasiha sa project nga dugay man kaayo mahuman. Wala ba ka masayod nga naguol kaayo ang imong inahan kung wala pa dinhi ang tanan niyang mga anak.
ALVIN: Ah! Peste, daghang yawyaw. Labaw pa man kang mama.
JUAN: Hoy Alvin, wala ta ka gipadala sa tulunghaan aron lang makakat-on sa pagtubag-tubag sa imong amahan. (moabot si Jake)
JAKE: Unsay nahitabo ani Pa, ha Alvin?
ALVIN: Wa kay labot busa ayaw paglabot-labot. Pesteng yawa, atay. (Lakaw)
JUAN: Alvin.......Alvin......
JAKE: Hustona pa, sagdi lang kay ako lang tong pakig istoryahan tong akong igsoon basin maminaw pa siya nako.
JUAN: Sige, anak. (molakaw, molakaw usab si Jake, mosulod si Alvin ug sundan ni Jake)
JAKE: Alvin, naunsa ka ba, dili maayo ang gihimo mo kang Papa.
ALVIN: Utro sab ka. Pareho ra mong mga yawa.
JAKE: Alvin, ang imong baba.
ALVIN: Hoy, Manoy, wa kay labot sa ahong kinabuhi. Busa kun dili ka gusto nga magsinumbagay ta karon . Pahawa sa akong atubangan. (Jake molakaw) Bwisit! Maayo pay maglaag (molakaw)


Tungod niini labihan ang kaguol ni Jake alang sa iyang igsoon. Busa miadto siya sa simbahan aron sa pag-ampo.

Scene 7

JAKE: (nagluhod) Ginoo ko, intawon malooy ka kanamo. Ayaw intawon itugot nga mahitumpawak sa kaalautan ang akong pinangga nga mga igsoon. Ako naga-ampo kanimo nga imo silang tultulan sa maayo nga dalan sa kinabuhi. Naguol ako alang kanila ingon man usab sa akong mga ginikanan. Ingon ug sa nawad an na ug pagtahud ang akong mga igsoon ngadto kanila. Ginoo, tabangi ako ug dungga ang akong mga pangamuyo.Amen (manguros, motindog ug padulong molakaw, matagbuan si Fr. Mark)

FR. MARK: Uy! Jake, unsa man ang imong gibuhat dinhi nga human na man ang misa?
JAKE: Uy! Father Mark, maayong buntag diha kanimo (moamen) Nag-ampo man gud ako alang sa akong mga igsoon.
FR. MARK: Pagkabuotan gayud nimo nga bata, angayan gyud kang mamahimong pari. Manglingkod sa ta. Karon, tagsa na lay mga batan-on nga aduna gihapoy batasan sama kanimo. Kasagaran, mga lampingasan na, mga walay tahod. Yuna, unsa man diay ang problema mahitungod sa imong mga igsoon?
JAKE: Ingon man gud ug nahisalaag sila sa dili husto nga dalan. Gani, kagabii giaway ko ni Alvin, ang among kinamanghuran. Ug tungod kay dili man ko gusto ug gubot, minglakaw na lang ko ug nagpailob.
FR. MARK: Mao ba? Abi nimo Jake, husto kanang imong gibuhat. Apan usahay kinahanglan nimo nga atubangan ang problema inay nga likayan. Ang usa ka problema dili masulbad pinaagi sa paglikay niini, tanan masolbad pinaagi sa panag-istoryahanay. Busa, kon ugaling moabot na usab ang panahon nga magkabingkil kamo sa imong mga igsoon, sulbara ninyo ang problema diha diha dayon.
JAKE: Mao ba Father, salamat kaayo sa imong mga bulawanong mga tambag. (tindog)
Sige Father moadto na ko kay basin gipangita na ko karon ni Papa. Mo ari sa ko( moamen)
FR. MARK: Sige Jake, kaloy-an unta ikaw sa Ginoo.

Ming-uli si Jake sa ilaha ug giandam na niya ang iyang mga butang nga angay dalhon sa seminaryo sanaglit tulo na lang ka adlaw ug pa reporton na siya sa seminaryo aron mamahimong usa ka seminarista. Apan ingon ug gisungog gayud siya sa kapalaran, aduna pay dako nga pagsuway nga iyang sagubangon sa dili pa siya mosulod sa seminaryo, ang iyang mga igsoon. Usa ka adlaw niana....

Scene 8

GINO: Abay, tilawi ni.
JR: Unsa man ni bay?
MICHAEL: Mao ni bay gitawag ug shabu?
GINO: Bitaw bay, Karon makatilaw na ka niini ug sigurado akong magpangita ka niini ug ganahan ka niini. Mura kay maglutaw sa hangin.
JR: Mao ba?
MICHAEL: Sige na bay, sugdan na ni nato ug yupyup. (Mag chip in sila sa shabu, hangtud ma high, mag singit singit, unya motindog silang tulo, adunay molabay nga tawo)
GINO: Psst... ikaw ba? Ambi, tagai kamig kwarta aron among ipalit ug bahalina
TAWO:Bay, yamo man koy kwarta.
JR: Unsay wa, basin gusto kang makatilaw ug sakit sa lawas (mangatawa ang tulo ka bugoy)Ania..(sumbagon ang tawo, mosukol ang tawo, karambola, hangtud nga dunggabon ni Gino ang tawo ug mamatay, matarantar ang tulo ug managan)


Ug dinhi magsugod ang kalbaryo sa pamilya ni Jake. Tungod sa nahitabo kang Jr ug sa iyang mga barkada, nahimong wanted si Jr. ug ang iyang duha ka mga barkada. Busa....


Scene 9

JR: (Maghangos) Pa ...Pa....
JUAN: Unsay nahitabo nimo JR, nganong nagdagan ka man ug ingon ug nahadlok ka man pag-ayo?
JR: Pa, tagai kog kwarta, dos mil karon dayon.(natarantar)
JUAN: Unsa? Apan nakahibalo ka nga wala akoy kwarta karon kay wala pa koy sweldo anha pa sa katapusan. Yuna, iasa man nimo ang kwarta?
JR: Kinahanglan ko nga malayas sa labing madaling panahon kay gipangita ako sa mga pulis.
JUAN: Unsa?
JR: Pa, nakapatay ko. Wa nako tuyua. Wa ko kahibalo ngano. Pa (hilak) Tabangi ko. (hilak) huhuhu..........
JUAN: Ginoo ko ug Dios ko.(hilak usab, mogawas si Jake)
JAKE: Pa, unsay nahitabo ani?
JUAN: Jake ang imong manong nakapatay siya ug kinahanglan nga makalayas siya sa labing panahon. Basin hiabtan pa siya sa mga pulis.
JAKE: Unsa? Ginoo ko. Manong, ngano man?
JR: Wa ko masayod. Wa ko sa akong buot niadtong mga taknaa. Tabangi ko Jake. Pangitai ko ug kwarta aron maka eskapo ko sa labing madaling panahon. Dili ko buot nga mapreso sa prisohan.
JAKE: Apan manong, dili husto ang imong gihunahuna. Mosamot kadako ang imong tulubagon sa autoridad kun moikyas ka. Ug kon ugani madakpan ka nila. Manong, surrender na lang. Atubanga ang imong problema ug ayaw kini likayi.
JR: Unsa ka ba Jake, gusto ba ka nga mabilanggo ko ha? Wa gyud kay kwenta nga pagka igsoon.
JAKE: Manong ako lang gihuna huna ang imong kaugmaon. Kabalo ako nga dili ka magmalinawon kun kanunay ka na lang moikyas sa imong tulubagon. Hinuon lisod sa sinugdan, apan kinahanglan nimong atubangon ang mga bunga sa dautan nimong mga binuhatan.
JUAN: Insakto ang imong manghud Jake, mas maayo kung mo surrender na lang ka.
JR: Tay! (Mogawas si Alvin)
ALVIN: Tan-awa ra, kriminal man gani ning ahong igsoon unya wa kasuk-i ag ako hinuon dabu dabuhan ug kasaba.
JR: Usba, usba kanang imong gisulti Alvin.(kwelyuhan)
ALVIN: Unsa man ha? Nga Kriminal ka, nya imo pod kong patyon. La, sige patya ko. Patya ko. Para matapos na ning tanan. (masuko si Jr unya sumbagon niya ang bungbong)
JAKE: Hustona, Manong.(pungngan niya si JR, motabang sa pagpugong si Juan) Unsa ba Alvin hustona. Mao ba kana ang imong ikatabang sa imong magulang niining pit os nga sitwasyon.
ALVIN: Hilom, hilig jud ka magpasaliakaw. Unya, sermonan na pod ko nimo.
JAKE: O tungod kay wala na mamao ang imong gihimo. Imbes nga tabangan nimo si Manong sa pagsulbad sa iyang problema, imo na man hinuon siya nga giduot. Unsa ka bang klase sa pagka-igsoon (Mapungot si Alvin ug gusto manumbag) Sige, sige, sumbaga ko kun mao kana ang makapalipay kanimo. Apan timan-i Alvin, gimahal ta ka isip akong igsoon. Ug dili ko gusto nga magmahay ka sa kauwahian angin lang nianang imong batasan. (mohilom si Alvin , ingon man si JR) Abi ninyo, galisod baya ko. Gusto kong mamahimong pari apan ingon ug inyo akong gibabagan sa akong mga pangandoy. Usa ra ka butang ang akong gipangayo sa Ginoo matag adlaw sa akong kinabuhi nga dili unta kamo mahulog sa mga kaalautan. Ikaw, Alvin nasayud ko kun nganong nasuko ka kaayo kang Papa tungod kay wala ka niya hatagi ug kwarta ug gikasab-an pod ka niya. Apan nasayod ba ka nga gihimo to ni Papa tungod sa iyang pagmahal kanimo. Palihug, ihunong na nato kining tanan. Dili pa ulahi ang tanan para magbag-o ta ug mahimong usa ka malipayon nga pamilya.
JUAN: Anak (gakos kang Jake) Hustona... Husto si Jake Alvin, mahal ta ka, kamong tanan nakong mga anak. Ug buot usab ako mangayo ug pasaylo kaninyo. Kanimo Alvin kun ugaling pit-os ra ko kaayo kanimo, kun gikasab-an ta ka, pasayloa ako, nahimo ko lang kadto tungod sa akong paghigugma kanimo.
ALVIN: Pa, pasayloa ko. Wala ko masayod.
JUAN: Gipasaylo ko na ikaw anak, bisan pa man sa wala mo pa ikabungat ang maong mga pulong.
ALVIN: Pa.(hilak, gakos) Manong, Manoy pasayloa usab ako.
JR: Ingon man usab ako pa, pasayloa ko kun ugani nakapasakit ko kaninyo. Kanimo Jake, pasayloa usab ako kun nakababag kami sa imong bokasyon ug salamat usab sa imong mga tambag. Husto ka. angay ko nga mo surrender para mogaan ang akong setensya.(gakos ang pamilya)
JAKE: Gipasaylo ko na kamong tanan. Ug salamat sa Ginoo. (gakos ang tanan, group hug)

Ug mi surrender gayud si Jr sa mga kapulisan ug tungod niini nagamay gamayan ang iyang sentensya. Sa laing bahin, nahinayon si Jake pagsulod sa seminaryo ug si Alvin nagpadayon sa iyang pagtungha.

Kun adunay kangitngit sa atong katilingban, hinaut makakita man lang kita ug usa ka anino sa kahayag aron makahinumdom kita sa atong mga kapakyasan. Dili pa ulahi ang tanan kun ang tawo mamalandong lamang alang sa iyang kaayuhan.

Ug dinhi nahulog ang tabil sa among drama nga nag-ulohan ANINO SA KAHAYAG. Ug ania ang mga artista nga nagdala sa maong drama:

CAST OF CHARACTERS


PEDRO --------------------------------MARTIN RELAMPAGOS
JUAN----------------------------------RICHARD PONGASE
TASIO---------------------------------JOHN DAVE
NILO-----------------------------------JOVANIE CORTES
RAMON ------------------------------LEO GIL RUBIA
TERSO---------------------------------HENRY LANIBA
BERT----------------------------------MELVIN TAJALE
ALVIN---------------------------------MARK VINCENT DALAGAN
JR---------------------------------------JEFFREY JANOMIL
JAKE-----------------------------------WALDEMAR CASTINO
MICHAEL-----------------------------CHRISTIAN MEBRANO
MIGUEL-------------------------------MARK JOHN MANATAD
GINO-----------------------------------PAT LESTER SALAS
FR. MARK----------------------------GERARD VALLES
TAWO---------------------------------FIDEL AMOLO

DIRECTED BY : MARK NEIL ERONICO
SCRIPTWRITER: WALDEMAR CASTINO

NOMINEES FOR BEST ACTOR
- SEM. JEFFREY JAMONIL
- SEM. MARK VINCENT DALAGAN
- SEM. WALDEMAR CASTINO
- SEM. CHRISTIAN MEBRANO

NOMINEE FOR BEST DIRECTOR:
- SEM. MARK NEIL ERONICO


NOMINEE FOR BEST SCRIPT WRITER:
- SEM. WALDEMAR CASTINO

HOW TO ACHIEVE WORLD PEACE

Atomic bombs, nuclear weapons, graft and corruption, crimes, famine, thirst, blood… name it, the world has it. Nations against nations, State against the church, government against the armed forces, military versus the fascists, innocent civilians in between. Then the guns rattled, the deafening sounds filled the air, then silence…

Is there still a way out?

In an instant, our lives are threatened with uncertainty, our children facing bleak future. Everything seems dark ahead, everything is vague. But still, everybody gropes for soothing words to say, everybody hopes. Yet, what is there to hope for? But then, HOPE – we must not let this go out of our hands, out of our grasps, out of our lives completely. It is not a question of our differences, not of our mistakes, but rather, of our principles that we can finally resolve and come up, hopefully, with a most taken-for-granted word – PEACE.

Yes, peace. There is nothing so queer about this, nothing so elusive. But only, this is the most abused word, its meaning drowned wit the successive bang-bang of guns. Our senses have become numb, our consciousness refusing to believe its existence. We often regard peace with its negatively charged counterparts – war, friction, contention. Yet, we never progressed. We never dare unbosom our blunder, we never even care to make it our overriding concern to propagate peace and rouse the underlying benevolence deep within our hearts. Can we not, even just for once, secede from our mistakes, learn from our past, and come out spiritually unctioned?

Let’s face it. Our principles are as rotten as our faith in God. We many not be aware of this but it is an established fact that more often than not, our tendency is to seek refuge in worldly splendor, unaware that we are only putting a limit to our chance of finding serenity. We are in a labyrinth of moral darkness, lost and searching, and unless we work for our escape, we will be trapped forever. How many of those people up there have sold their principles, on one way or another, just to be where they illogically think they belong? How many of them have preferred to get into demagoguery just to win power, accumulate wealth, and get in towed to the most influential part of the society? And how many of us have ever thought of peace as the most basal requirement for us to ever find happiness? And yet, you might ask how.

There are not much rules to follow in achieving world peace. The fundamental step to this must come from every person who still believes that peace can exist, and is willing to give it a chance. Basically, there have to be some changes that have to take place within us first. With this, we have to involve our heart, our soul, our psyche. We can’t be forever maudlin over our peccadillos. We have to be cruel to ourselves sometimes in order to be kind to the entire humanity. Remember, to propagate peace, there has to be a contamination process.
Next, it must be considered that for as long as pride and prejudice exist, peace shall never be within our reach. People will always try to have for themselves the best of everything – power, influence, money – at whatever cost, and stepping the rights of others in process. They will try to outdo one another, and then come out as the “morally unstained” heroes. Yet, no one will ever know that going to the top means rejecting the principles that are parallel to the law of God and to the law of the people.

We have, indeed, an animal instinct in us to disregard peace, deflate our principles, and go on with the things that are arbitrary to our impulses. Yes, everything is up to us. Everything must come from us, and we are held responsible for whatever future that awaits us. It is time to wake up now. We just could not let ourselves be swayed into something horribly inevitable. We have been in this maze since time immemorial, and we shall always be in this delirium, unless we learn to abnegate our own personal, yet selfish motives. Man lifts man up, man drags man down.

Indeed, man is a rational being, but he ceases to be one the moment casuistry steps in. We are living in a life wherein facts are much stranger than fiction. But then, we live in no dreamland. There is that grim reality that we have to deal with. We are given the gift of logic to think and reason out correctly but we are also given the prerogative to use this in such a way that it shall serve a common purpose of a morally –accepted ideology.

Life is a game, they say. These things are just the basic and the elementary steps to the achievement of world peace. The underlying tone to these things still hums for our faith in God, to save us from a crisis of our own making. If we have failed ourselves, God never will. Indeed, the achievement of peace is must a matter of standardization of our morale and principles, of our faith in ourselves, in others, and in Him, and of the unfolding justice for the entire humanity. Saint Thomas Aquinas once said, “Pax opus justitia.” Peace is the product of justice.

Is there still a way out?

No one can ever tell, nobody can ever be sure. But one things is certain – man will never know the essence of peace, not unless he knows the real meaning of death

The Creator: Is There an Intelligence Beyond the Universe
( A Reaction Paper)

With regards to the paper that was assigned to be read, I found it very informative and mind stimulating as well. It enables me to open the horizons of knowledge so that I may be able to understand more about life specifically about the nature of God. Indeed both Freud and Lewis have their own points that worth a second look.
Primarily they are arguing about the existence of the creator: intelligence beyond the universe. Sigmund Freud an infidel Jew and a confessed atheist said that it is very unthinkable to say that there is intelligence beyond the universe. He said that the spiritual worldview is a delusion. It is based and founded on wish fulfillment. And if we keep on believing on it, it is tantamount of saying that we have not yet grown up from our childhood. On the other side, C.S. Lewis, a convert, i.e. an atheist turned into a believer said that thee is indeed a creator, an intelligence beyond the universe as explained by the one responsible by the incredible vastness, precision and order, enormous complexity of the universe. Hence, the universe is filled with signpost all pointing to the unmistakable clarity of the intelligence beyond the universe. Here we have two opposed views regarding the spiritual worldview. One who says Grow up and another says Wake up.
Sigmund Freud believe that knowledge cam come from only from research and never from any other means such as revelation.
When Freud said that the spiritual worldview of the believers is based on wish fulfillment, I would like to agree with C.S. Lewis that not all reality of life is something to be wished of such as the reality of pain and suffering in life.
Moreover, I can see many contradictions in the life of Freud. His daughter told us that if we really want to know him we must not read his biographies but his letters.
I can say that the childhood of a person has a very great influence on the child. Both Freud and Lewis have an unpleasant childhood that is why they resorted to become atheist.

Sacrifice merits Paradise

With the advent of modern technology, people tend to lose the virtue of sacrifice. Our generation can be described as an instant generation. Almost everything is in instant. Gone were the days where we have to gather firewood, and then burn them with match and dried coconut leaves. It was replaced by rice cooker and stoves. With just a click of the hand, everything will flow on smoothly. We also have instant coffee, instant noodles, etc. The list goes on. Moreover, we also cater to instant happiness which somehow explains the emergence of prostitution and pornography in this world. All these things happen because man in the first place yearns for pleasure and happiness. But man has failed to realize that happiness is not instant. It is a fruit of labor and sacrifice.
We might ask ourselves, “Why do we need to sacrifice when in fact we can get happiness in an instant?”
First, we have to consider the reality of pain and suffering in life. From the moment we are born, we already felt the pain as we see light for the first time. Evidence to which is the fact that we cry during birth. We felt very insecure to the new world that we are in. Thus pain, suffering, and sacrifice are part and parcel of living. We cannot do away with it. It is embedded in our nature as finite beings lacking the necessary perfections.
Second, we need to sacrifice something for a higher purpose. Had not our mother sacrifice her health and eventually her life, we would not be present in this world nowadays. It is a good thing that we give up something in order to have more in life. Let us not cater to things that could bring us happiness which are ephemeral and fleeting in nature.
The saints in our Catholic Church have a great deal of sacrifice done for the Church. They shed their blood for a higher purpose. The best epitome of sacrifice is the sacrifice of our Lord on the cross. Blameless as he is, he shed his blood for us so that we may have eternal life in the life to come. Somehow Ninoy Aquino has a point when he said: “There comes a time in a man’s life when he must prefer a meaningful death than a meaningless life.”
We should live a meaningful life by sacrificing our evil desires for the good of the many. We got a lot of things we owe from God and it is a symbol of gratitude to render some sacrifice of our life for others for all the good fortune God has given us. We live life not in years but in how many lives that we touched.

Parusang kamatayan

Parusang kamatayan; Kalutasan sa lumalalang Krimen sa Bansa O Hindi


“Ang buhay ay bigay ng Diyos at walang sinuman ang may karapatan na kumuha nito, kundi siya na nagbigay nito.”

Ang ating mundo ay lalong gumugulo habang papasok sa bagong siglo. Hindi maikakila ng bawat isa na ang ating mundo sa ngayon ay puno ng karahasan at ligalig. Mga karahasang nagdudulot ng gulo at ligalig sa ating mudong ginagalawan. Sari-saring krimen and maririnig o mapapanood sa radyo at telebisyon. Misan pa nga ay masasaksihan pa natin ito ng harap-harapan. Kay, nararapat lamang na parusahan ang mga taong gumagawa ng krimen upang mabawas-mabawas ang antas ng kriminalidad sa ating bansa.

Ngunit, dapat din nating isaalang-alang na sa bawat parusa ay may hangganan. At ang parusang kamatayan ay di dapat ipagpatupad sa ating bansa ng madalian, dahil ito ay kinakailangang pag-aralan ng maigi kung ito ba’y makatarungan o hindi. Dapat isaisip kung ito na nga ba ang huling soluson sa patuloy na lumalalang antas ng kriminalidad sa ating bansa, maging sa buong santinakpan. Ngunit, ayon sa pag-aaral na isinasagawa sa Estados Unidos, hindi ito napatunayan bilang huling sandata laban sa krimen. At bilang tao, meron tayong paniniwala na ang nasabing resulta ay maaaring maging katulad din kung ito ay ginawa sa ating bansa.

Sa katunayan, hindi ito ang solusyon sa patuloy na lumalalang antas ng krimen sa bansa dahil ang layunin ng pagpataw ng parusa ay upang matuwid ang taong nagkasala at makapagsimula ng bagong buhay. Na kung saan ang parusang kamatayan ay taliwas sa naturang layunin. Ang parusang kamatayan ay kumikitil ng buhay na bigay ng diyos sa atin. Nakasaad sa sampung utos ng Panginoon na “Hwag kang pumatay.” At paano kapag ang naparusahan ay wala palang kasaana, maibabalik pa ba ang kanyang buhay?

Masasabi din natin na ito ay isang trahedya sa karapatang pantao dahil ating inilalalgay ang maysala sa kanyang kaparusahan hindi sa pagmamahal ng sinuman kundi sa purong poot sa kanya.

Dapat din nating igalang ang buhay hindi lamang ng mga biktima ng krimen kundi pati na rin ng mga kriminal bilang tao na may karapatan na mabuhay.

Marami ang paraan ng pagpaparusa na maaring igawad sa mga kriminal maliban sa hatol na kamatayan. Ang panghabang buhay na pagkabilanggo ay isa sa mga sumasagot sa tawag. Mas mainam ito dahil ito’y nagsisilbing rehas ng mga krimnal tungo sa paggawa ng iba pang krimen at maari pa syang magbago at and ating mga mamamayan sa bagong kabihasanan ay di na tulad ng mga taong napag-iiwan ng bagong bihis ng kabihasbanan

Pambihirang nilalang

Pambihirang Nilalang


“Mabuti pa nga kayo may kinakain, ang iba ryan wala kahit kanin. Kaya dapat kayong magpasalamat sa Panginoon sa halip na magbagot sa kasaganaang inyong ninanais.” Ilan lamang ito sa mga salitang lumabas sa bibig ng isang lalaking humubog sa aking buhay at katauhan. Isang pambihirang taong kilala sa kanyang pagiging matalino at maparaan sa anggulo ng pagmamaneho at pagmemekaniko. Isang taong nag-iisa lamang sa mundong ito.
Isinilang siya noong Septiyembre 10, 1956 sa Payao, Duero, Bohol bilang panganay sa siyam na magkakapatid nina G. at Gng. Sancho Castino Sr. Sa gulang na pito ay pumasok na siya sa Mababang Paaralan ng Duero. Halos araw-araw ay nilalakad niya ang limang kilometrong layo mula sa paaralan upang makapagtapos lamang sa kaniyang pag-aaral sa elementarya. At sa awa ng Diyos ay nakapagtapos din siya sa taong 1968. Dahil sa hirap ng buhay ay hindi siya nakapag-aral ng haiskul. Kapwa magsasaka lang kasi ang kanyang mga magulang at marami silang magkakapatid. Kaya, di nito makayanan na tustusan ang kanilang pag-aaral. Maliban pa dito, bilang panganay ay siya ang naiiwan sa kanyang mga nakababatang kapatid na sunod-sunod habang patuloy na nagtatrabaho ang kanyang mga magulang.
Noong kanyang kabataan ay nakahiligan na niya ang mag negosyo. Kaya noong siya ay naging binata ay nagpatayo siya ng isang munting tindahan sa tulong ng kanyang mga magulang. At dahil na rin sa kanyang pagiging masinop ay lumago ang kanyang negosyo dahil sila pa lamang ang nagtitinda sa nasabing lugar. Sari- saring negosyo na rin ang kanyang napasukan mula sa pagtitinda, pagbababuyan, pamimili ng palay at kopra, pagtatayo ng bigasan, pagtatayo ng maliit na sinehan , at iba pa. Hanggang umabot sa puntong nakabili siya ng dyip mula sa kanyang kita sa kanyang mga negosyo. At naging bantog ang kanilang pamilya sa kanilang lugar bilang unang pamilya na nagmamay-ari ng dyip. Nag-aral siya ng Driving and Mechanics sa Lunsod ng Tagbilaran. Kaya, siya na mismo ang nagmamaneho at nag-aayos ng mga sira ng kanilang sasakyan.
Nang siya’y magdadalawamput apat na gulang na ay may nakilala siyang isang babae na nagpatibok ng kanyang puso. At dahil na rin sa kapusukan ng kabataan ay nangyari ang di dapat na mangyari at nabuntis niya ang isang babaeng nagngangalang Tessie. Nang malaman ng mga magulang ng babae ay nangyari ay pinatawag siya nito upang mapanagutan ang kanilang ginawa. Sa una’y naging tutol ang kanyang mga magulang sa kanyang desisyon na magpakasal dahil sa bata pa lamang siya. Ngunit dahil sa mahal din niya ang nasabing babae ay pinanindigan niya ang kanyang ginawa. Kaya noong Setyembre 31, 1980 ay kinasal sila sa simbahan.
Pagkatapos ng kanilang kasal ay bumukod agad sila. Dito niya naranasan kung gaano kahirap ang magtayo ng sariling pamilya. Maraming gabi na wala siyang tulog at halos walang pahinga sa pagnenegosyo upang lumago ang kanilang pamumuhay. Sa awa ng Diyos ay biniyayaan sila ng marami sa Panginoon. Naipa-ayos at napalaki niya ang kanilang tinitirhan at nakapagbili pa siya ng ilang materyales sa bahay. Kaya masaya silang naninirahan sa Payao kapiling ang apat nyang anak: dalawang babae at dalawang lalaki.
Ngayon ang lalaking ito ay hindi gaano nagbago maliban na lang sa ilang puting buhok na tumubo sa kanyang ulo nang ipagdiwang niya ang kanyang ika-51 na kaarawan noong nakaraang taon. Siya pa rin ang Jack sa buhay ng aking ina (Tawag kasi ni Ina sa kanya ay Jack, pinaikli sa Jacinto). Isang pambihirang nilalang dahil puno siya ng pag-ibig sa kanyang mga minamahal. At kahit na isa lang syang hamak na tsuper at negosyante ay napagtapos niya ng kolehiyo ang kanyang panganay na ngayon ay isa ng ganap na guro sa lunsod ng Tagbilaran.
Sinasabi kong isang pambihirang tao ang lalaking ito dahil sya ay isang mabuting tao na may buong pananalig sa Panginoon. Isang siyang Lay Liturgical Minister sa loob ng maraming taon. Isang taong mahinahon at handang makinig sa iyo kahit gaano pa kalalim ng iyong mga suliranin at pagkabigo. Isang taong handang magsakripisyo alang alang sa kanyang mga minamahal.
Oo, kilalang-kilala ko siya ng lubusan sa loob ng halos dalawampu’t anim na taon dahil siya ang aking ama, ang nag-iisa at pambihira kong ama. Ang taong bumuo sa aking pagkatao at nagbibigay sa akin ng mga pangaral na nagiging gabay ko sa aking pamumuhay dito sa mundong ibabaw.